Ruimtelijke en Economische ontwikkeling

1. Aantrekkelijk wonen en leven stimuleren door ruimtelijke ontwikkeling en inrichting verder vorm te geven.
1.1.   Resultaat: 200 woningen per jaar bouwen.
Activiteiten:

• Planontwikkeling Veilingterrein:

Resultaat: De transformatie van het Veilingterrein tot een kwalitatief hoogstaand stedelijk woon- werk en studeermilieu draagt bij aan verbetering van de (ruimtelijke) kwaliteit van de (binnen)stad. Het betreft een complexe herontwikkeling met diverse partijen, belangen, milieufactoren en gewenste nieuwe functies. De gemeente pakt een actieve rol om de herontwikkeling in beweging te brengen. In 2019 zijn gesprekken gevoerd met de grondeigenaren en gebruikers van het gebied. Vervolgens is een ontwikkelstrategie opgesteld. Deze vormt de basis voor de vervolgaanpak. Eind 2019 hebben wij  voorbereidingen getroffen om tot samenwerkingsverbanden te komen met grondeigenaren en beoogde gebruikers.

• Realisatie Vijverterrein:

Resultaat: In 2019 is het grootste deel van deelgebied 2 opgeleverd. Deelgebied 3 'Kop van Waal' is bouwrijp gemaakt en voor fase 1 van deelgebied 3 is gestart met de bouw.

• Realisatie Vahstalterrein:

Resultaat: In 2019 zijn twee stedenbouwkundige varianten onderzocht en is gewerkt aan het opstellen van een samenwerkingsovereenkomst.

• Planontwikkeling uitbreiding Passewaaij

In 2019 is de gemeente gestart met het opstellen van een ambitiedocument voor Passewaaij. Dit op basis van de gesprekken met grondeigenaren, stakeholders en omwonenden. Het Ambitiedocument wordt in 2020 afgerond.

• Ruimtelijke initiatieven ondersteunen

Resultaat:

• In het vastgestelde bestemmingsplan buitengebied is een groot aantal individuele initiatieven gefaciliteerd.
• Ter voorbereiding van de dijkversterking Tiel-Waardenburg en het daartoe dienende bestemmingsplan is een bijdrage geleverd aan de daarvoor ingestelde projectgroep onder leiding van het waterschap Rivierenland.
• Voor de ontwikkeling van de Streeckerij de Betuwe een is uitgebreid proces van burgerparticipatie doorlopen en is een bestemmingsplan in voorbereiding.
• Voor een nieuwe moskee / buurtcentrum is aan de Maurikstraat een bestemmingsplan in voorbereiding.
• Er zijn bestemmingsplanprocedures gevoerd / gestart om medewerking te kunnen verlenen aan diverse bouwplannen; hoek Medelsestraat / Zwaluwstraat, Hoveniersweg 27, Lingedijk 1-3, Beursplein (Nw. Tielseweg), Voorstad/Oliemolenwal,
• Gestart is met woningbouw bij Postkantoor, Esdoornstraat-Meidoornstraat, Hoveniersweg 21-23 en Vijverterrein.

Resultaat: Door het actueel houden van de woningbouwprogrammering is bij advisering voor nieuwe projecten in beeld waar de kwantitatieve en kwalitatieve behoefte zit.

1.2.   Resultaat: Aangenaam wonen en leven in de wijken en dorpen versterken
Activiteiten:

• Vaststellen en uitvoeren woonvisie

Resultaat: Voor het opstellen van de Woonvisie 2019-2023 is een integraal proces doorlopen, dat heeft geleid tot een breed gedragen visie die op 19 juni 2019 door de gemeenteraad is vastgesteld.
Realisatie van de Woonvisie draagt bij aan het versterken van de woon- en leefkwaliteit in Tiel en draagt daarmee bij aan de in 'Typisch Tiel' geschetste doel om de aantrekkelijkheid van de gemeente voor bestaande en nieuwe bewoners te vergroten.
De Woonvisie vormt tevens de basis voor het maken van de prestatieafspraken met de corporaties en voor afspraken over woningbouwontwikkelingen met de corporaties en ontwikkelaars.

• Opstellen en uitvoeren prestatieafspraken

Resultaat: Jaarlijks brengen de corporaties voor 1 juli een bod op uit op de woonvisie. In het bod geven zij aan wat zij het komend jaar willen bijdragen aan het realiseren van de woonvisie. Dit bod is vervolgens door de huurdersorganisaties, corporaties en gemeente samen uitgewerkt in prestatieafspraken.
In november 2019 zijn de prestatieafspraken door het College vastgesteld. De afspraken zijn opgebouwd volgens de ambities uit de woonvisie:

1. Een toekomstbestendig woonaanbod
2. Aantrekkelijke woonomgeving
3. Vitale wijken en dorpen
4. Duurzaam wonen

Met het opstellen en uitvoeren van de presatieafspraken dragen we bij aan de woonopgaven en daarmee aan goed wonen in Tiel.

• Uitvoeren plan van aanpak arbeidsmigranten

Resultaat: In de gemeente Tiel blijken enkele honderden panden te zijn onttrokken aan de (sociale) kopersmarkt ten behoeve van verkamering voor de huisvesting van arbeidsmigranten. Hiertoe is in 2019 is een ontwikkelkader vastgesteld voor centrale huisvesting. Dit wordt in 2020 toegepast en uitgevoerd. Het streven is in de 1^e helft van 2020 drie locaties aan te wijzen waar centrale huisvesting kan plaatsvinden, om vervolgens de onttrokken koopwoningen weer op de reguliere markt terug te brengen.
Daarnaast is er ingezet op regionale samenwerking. Dit heeft geresulteerd in ambtelijk en bestuurlijk regionaal overleg over het thema huisvesting arbeidsmigranten. Hierbij wordt gestreefd naar het huisvesten van arbeidsmigranten op die plekken waar zij ook werken. De gemeente Tiel huisvest veel arbeidsmigranten, maar slechts een deel van hen werkt binnen de gemeentegrenzen van Tiel. (Zie ook Programma 1 Veiligheid: ‘Aanpak problematiek arbeidsmigranten')

1.3.   Resultaat: Ruimtelijke kwaliteit van de stad versterken.
Activiteiten:

• Uitvoeren Masterplan Waalfront, waaronder Waalkade fase 1 (zie paragraaf H) en concept ontwerp Waalkade fase 2 (concept-definitief ontwerp ter beeldvorming in college besproken)
• Uitvoeren Masterplan Stationsgebied waaronder Veilingterrein, Lingehoven en Burensepoort (in 2019 is de gemeente gestart met het opstellen van een nieuwe ontwikkelingsstrategie voor het gebied Burensepoort; afronding daarvan heeft enige vertraging opgelopen en is nu gepland in de zomer van 2020, zie ook paragraaf H).
• Uitvoeren Structuurvisie Binnenstad

Resultaat: Hieraan is nog geen uitvoering gegeven. Zie ook relatie met autoluwe binnenstad waarvoor een proces is gestart om de kaders te bepalen, programma 4 Mobiliteit.

• Ontwikkelen visie en afstemmen van de ontwikkelingen Nieuwe Tielseweg en Hertogenwijk

1.4.   Resultaat: Beleid op orde
Activiteiten:

• Ontwikkeling Omgevingsvisie: uitvoering on hold, in afwachting van besluitvorming over de prioriteiten i.r.t. de harde wettelijke deadlines van de invoering van de Omgevingswet.

Daarnaast zijn bij de - in het derde kwartaal van 2019 gestarte - aanbestedingsprocedure enkele essentiële vragen naar voren gekomen in de offertes, waarover richtinggevende uitspraken van college en raad niet voorhanden zijn. Voor bureaukeuze en opdracht-verlening voor het vervolg (inhoudelijke keuzes) is het noodzakelijk dat richting wordt bepaald. De kwesties betreffen de sturingsprincipes en de keuze voor het detailniveau van de visie (ruimtelijk schaalniveau) en hebben een directe relatie met de hoogte van het benodigde budget.

• Ontwikkeling integraal Omgevingsplan: komt na (vaststelling van) de Omgevingsvisie aan de orde.
• Diverse bestemmingsplannen: Buitengebied, Binnenstad, Passewaaij Buurt 7

Resultaat: Bestemmingsplan Buitengebied is vastgesteld. Bestemmingsplan Dodewaardlaan 16-18 is onherroepelijk. Aan de bestemmingsplannen Binnenstad en Passewaay Buurt 7 is nog geen uitvoering gegeven.

Indicatoren:
Structuur van de stad versterken

bovenstaand kaartje is gebaseerd op in de Structuurvisie Tiel 2030 opgenomen ontwikkelingen

Aantal nieuwe woningen per jaar

* Tot en met 2018 gold alleen > € 250.000 als dure koop, nadien is dit aangepast in € 250.000 - € 350.000 en > € 350.000.

2. Voldoende en passende werklocaties en werkgelegenheid behorende bij de regiofunctie van Tiel.

Doel: Behouden en ontwikkelen gezond en evenwichtig economisch klimaat in samenwerking met lokale en regionale partners

1.1.   Regionale en lokale economische ontwikkeling versterken

• Onder de vlag van FruitDelta samenwerken aan het uitvoeren van het regionaal ambitiedocument binnen de daarin opgenomen speerpunten

Resultaat:
Binnen het samenwerkingsverband FruitDelta Rivierenland heeft de gemeente zich samen met andere overheden, onderzoeksinstellingen, onderwijsinstellingen, ondernemers en ondernemende burgers (de 5 O’s) ingezet voor realisatie van de regionale ambities binnen de drie economische speerpunten Agribusiness, Economie en Logistiek en Recreatie en Toerisme. De financiële bijdrage van de gemeente aan het Regionaal Investeringsfonds heeft hieraan bijgedragen.

De regio heeft haar positie bij de top 5 van Logistieke hotspots in 2019 geprolongeerd. Dit is mede te danken aan het feit dat de logistiek in de regio een speerpunt van beleid is. Bij de  ontwikkeling van bedrijventerreinen en mobiliteit is hieraan specifiek aandacht besteed.
Tiel is in het Meerjarenprogramma Infrastuctuur, Ruimte en Transport (MIRT) - onderzoek en Programma Goederenvervoercorridors (Oost en Zuidoost) benoemd als bovengemiddeld knooppunt. Op initiatief van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is samen met de provincie en andere bovengemiddelde knooppunten gewerkt aan een plan van aanpak om de bovengemiddelde knooppunten en de goederencorridor te versterken..

De Regio Rivierenland (formeel indiener) en het samenwerkingsverband RW-POA Rivierenland hebben in een proces met regiopartners een voorstel voor een Regio Deal opgesteld. In de regiodeal zijn vraagstukken opgenomen die gericht zijn op het aanpakken van onder meer verdroging en hoog water als gevolg van klimaatverandering, het energieverbruik, de transitie naar duurzame energie en de kwetsbare sociale samenstelling van het gebied. De regio wil een slimme, duurzame en inclusieve regio zijn die weerbaar en toekomstbestendig is en zelfredzaam blijft.

Ter versterking van de speerpunten Agribusiness en Recreatie en Toerisme zijn in het nieuwe bestemmingsplan Buitengebied de mogelijkheden voor moderne, toekomstgerichte fruitteelt en voor de ontwikkeling van diverse recreatief-toeristische voorzieningen aanzienlijk vergroot.

• Herijken Regionaal Programma Bedrijventerreinen (RPB) (/Werklocaties)

Resultaat:
Het Regionaal Programma Bedrijventerreinen is het sturingsprogramma voor de ontwikkeling van bedrijventerreinen in de regio. Het RPB geldt voor de periode 2016- 2020. In 2019 is het proces van evaluatie en herijking doorlopen. Nieuwe scenario's voor vraag en aanbod zijn gemaakt. In de herijking is aandacht voor actuele thema's zoals duurzaamheid en toekomstbestendigheid van bedrijventerreinen. Eind 2019 is het herijkte concept gereed voor besluitvorming. Met het RPB is voldaan aan de afspraken met de provincie en is invulling gegeven aan de provinciale omgevingsverordening.

• Doorontwikkelen Regionaal Acquisitie Platform (RAP)

Resultaat:
Het RAP heeft in 2019 diverse bedrijven die van buiten de regio komen geadviseerd en begeleid naar een geschikte vestigingslocatie. Tevens heeft het RAP gemeenten geadviseerd over planologische medewerking bij bedrijfsuitbreidingen. Ontwikkelaars en eindgebruikers zijn positief over de aanpak binnen het RAP.
Onder de naam Logistics Valley heeft het RAP zich samen met Medel en Logistics Valley Rivierenland gepromoot op de vastgoedbeurs Provada.

• Evaluatie Regionaal Investeringsfonds (RIF)

Resultaat:
In 2019 hebben er twee rondes voor het indienen van project- en studievoorstellen plaatsgevonden. Op advies van de jury van experts hebben 9 uitvoeringsprojecten en 12 haalbaarheidsstudies een bijdrage uit het RIF ontvangen (www.fruitdelta.nl).

• Afhankelijk van besluitvorming (eind 2018) in regionaal verband starten met realisatie regionaal breedbandnetwerk.

Resultaat:
De regiogemeenten (excl. Buren) hebben in 2019 besloten om een gemeenschappelijke regeling voor de aanleg van een gezamenlijk breedbandnetwerk in te stellen. Dit breedbandnetwerk geldt voor de adressen die niet voldoen aan de Europese richtlijnen voor de gewenste breedbandsnelheid ('witte gebieden'). Voor de aanleg is een Europese aanbestedingsprocedure doorlopen. Hierbij hebben zich geen partijen gemeld. Daarop volgend is de samenwerking gezocht met Digitale Stad. In 2019 zijn alle voorbereidingen getroffen om direct in januari 2020 de gemeenschappelijk regeling in te stellen en opdracht te geven aan Digitale stad voor de aanleg van het breedbandnetwerk voor de adressen in de witte gebieden. Digitale Stad maakt hierbij de combinatie dat niet alleen de adressen in de witte gebieden een aansluitmogelijkheid krijgen maar ook alle andere adressen in het buitengebied.
Voor de gemeente betekent dit dat de Gemeenschappelijk Regeling Uitvoeringsorganisatie Breedbandnetwerk Rivierenland een nieuwe verbonden partij wordt.

• Ontwikkeling Campus Logistiek ondersteunen (Medel)

Resultaat:
In samenwerking met Logistics Valey Rivierenland heeft de Campus Logistiek zich verder ontwikkeld tot 'Huis van de Logistieke Samenwerking'. Na de start begin 2019 zijn een aantal inspiratie- en netwerkbijeenkomsten georganiseerd. Tevens is de leergang 'Logistiek Middenkader' gestart.
De Campus maakt gebruik van de faciliteiten en voorzieningen van het gebouw waar ook het projectbureau Medel is gevestigd.

• Proces om de warenmarkt te verzelfstandigen

Resultaat:
De mogelijkheid om de warenmarkten te verzelfstandigen is in 2019 verder onderzocht. Aan de Centrale Vereniging van Ambulante Handel (CVAH) is opdracht gegeven om de verzelfstandiging van de markt vorm te geven. Om tot een weloverwogen keuze te kunnen komen is meer onderzoek en overleg noodzakelijk. Dit heeft te maken met de juridische en financiële aspecten die deze wijziging met zich meebrengt. Ook blijkt de warenmarkt in Passewaaij, gezien de omvang en locatie, niet te vergelijken met de warenmarkt in de Binnenstad. Deze complexiteit heeft ertoe geleid dat er in 2019 geen besluitvorming heeft plaatsgevonden.

1.2. Resultaat: Behoud kwaliteit en ontwikkelen werklocaties met de daarbij horende vestigingsklimaat en werkgelegenheid

• Samenwerken met lokale bedrijfsleven georganiseerd in OCT, SBBT, HvT en CM

Resultaat:
Ambtelijk is deelgenomen als samenwerkingspartner en adviseur aan de bestuursvergaderingen van OCT, SBBT, Coöperatie Medel en Hart van Tiel (HvT). Op bestuurlijk niveau is regelmatig overlegd met de OCT en HvT als overkoepelende organisaties voor de bedrijventerreinen resp. de binnenstad.

Het college heeft twee bedrijfsbezoeken gebracht in 2019. In samenwerking met de provincie is de EER Award uitgereikt aan de OCT en Gebr. Harteman BV.

Voor de reclamebelasting is voor het centrumgebied de nieuwe grondslag ingevoerd. Hierbij is de heffingsaanslag gekoppeld  aan de aanwezigheid van een reclame-uiting en de WOZ-waarde.

Werkbezoek Koningspaar.
Het Koningspaar heeft op 29 mei 2019 als onderdeel van het streekbezoek aan De Betuwe een bezoek gebracht aan Tiel. Binnen het thema 'FruitDelta Rivierenland ontwikkelt tot Logistieke Hotspot - bedrijven groeien mee en werken samen' heeft de gemeente in samenwerking met de provincie Gelderland, transportbedrijf Vonk & Co, het ROC Rivor, de Logistics Valley, Simon Loos en industrieschap Medel het werkbezoek in Tiel voorbereid. De directie van Vonk en Co hebben het Koningspaar op hun bedrijf ontvangen en het bedrijf gepresenteerd. Vervolgens is het Koningspaar in gesprek gegaan met leerlingen en docenten van het ROC Rivor en vertegenwoordigers van Simon Loos, Vonk en Co, Logistics Valley en industrieschap Medel. Gesprekken zijn gevoerd over trends en ontwikkelingen in de logistiek en de rol van de regio als logistieke hotspot.

• Ontwikkelen bedrijvenpark Medel

Resultaat:
De markt voor bedrijfskavels was in 2019 goed. De vraag naar kleinere kavels is aangetrokken. Ondanks een gunstige markt is de verkoopprognose niet gehaald. De oorzaak lag in planologische belemmeringen en vertragingen vanwege de problematiek van stikstofdepositie en nieuw bodembeleid voor Per- en PolyFluorAlkyl Stoffen (PFAS).
Twee bedrijfskavels zijn verkocht met een totale oppervlakte van 1,4 hectare. Per 31 december 2019 zijn nog 11,5 hectare bedrijfskavels te verkopen. Hiervan zijn 5 kavels met een oppervlakte van 2,6 ha in optie uitgegeven en zijn er voor 2 kavels (1,1 ha) koopovereenkomsten getekend.

• Ontwikkeling bedrijvenpark Medel Afronding

Resultaat:
Op 28 augustus 2019 heeft de Raad van State het besluit tot vaststelling van het Bestemmingsplan Kanaalzone – Medel Afronding vernietigd. Dit vanwege de stikstofproblematiek,  zoals deze zich in 2019 landelijk manifesteerde. De geplande verkoop van een kavel aan Supermarktorganisatie Plus (16,9 ha) heeft daardoor niet plaatsgevonden. De optieovereenkomsten voor twee andere kavels (15,8 ha) zijn eveneens beëindigd. De belangstelling vanuit de markt voor kavels op Medel Afronding blijft echter groot.
Na vernietiging van het bestemmingsplan is direct gestart met het opstellen van een aangepast bestemmingsplan. Hierin worden maatregelen getroffen om te voldoen aan de actuele regelgeving en jurisprudentie met betrekking tot stikstofdepositie. Dit plan wordt in 2020 in procedure gebracht.

• Behoud Keurmerk Veilig Ondernemen-bedrijventerreinen (KVO-b)

Resultaat:
De werkgroep KVO-bedrijventerreinen heeft onder begeleiding van MKB Nederland in 2019 wederom aangetoond op een effectieve manier samen te werken en maatregelen te treffen voor veilige bedrijventerreinen. In de werkgroep werken politie, brandweer, ondernemers, AVRI en gemeente met elkaar samen. Op 20 november 2019 is voor een periode van drie jaar het door KIWA getoetste KVO certificaat Continu Samenwerken uitgereikt. Dit certificaat geldt voor de bedrijventerreinen; Kellen, Medel, Latenstein en Westroijen. Het certificaat stelt ondernemers op deze bedrijventerreinen in de gelegenheid een korting op de verzekeringspremie te vragen bij hun verzekeringsmaatschappij.

• Ontwikkelen en verkopen gemeentelijke bedrijfskavels

Resultaat:
Voor een braakliggende terrein aan de Kellenseweg is een exploitatieplan vastgesteld om de kavels te ontwikkelen als bedrijfskavels en te verkopen. Op basis hiervan is gestart met de benodigde onderzoeken: Explosieven, bodem, geluid, archeologie, flora en fauna en ligging kabels en leidingen. In het flora en fauna onderzoek is vastgesteld dat het terrein het leefgebied is van wezels en een bunzing. Dit zijn beschermde soorten volgens de Wet Natuurbescherming. Het leefgebied mag niet worden aangetast.  Aanvullend onderzoek is nodig om te bepalen of mitigerende maatregelen in de directe omgeving mogelijk zijn. Ook uit eerste boringen om de archeologische waarden te bepalen is gebleken dat nader onderzoek noodzakelijk is. Nader onderzoek is echter niet mogelijk zonder het leefgebied aan te tasten. In 2020 zal uit nadere onderzoeken blijken of verdere ontwikkeling wenselijk en/of mogelijk is.

Resultaat:
Voor een braakliggende kavel gelegen langs de Industrieweg ten zuiden van de 'gemeentewerf' zijn alle noodzakelijke onderzoeken uitgevoerd. Uit deze onderzoeken is geen belemmering gebleken om de kavel te verkopen. In 2019 hebben gesprekken plaatsgevonden met een potentiële koper. Omdat het vereiste programma niet op de kavel was te realiseren heeft dit niet geleid tot verkoop. De kavel zal via de makelaar in de openbare verkoop worden gebracht.

• Mogelijkheden onderzoeken verbeteren bereikbaarheid en mobiliteit werklocaties

Resultaat:
Met de provincie en Arriva zijn de mogelijkheden onderzocht om buslijn 45 te verleggen. Hierdoor zou het bedrijvenpark Medel beter bereikbaar worden met het openbaar vervoer. Gebleken is dat dit niet inpasbaar is in de huidige dienstregeling. Samen met de Coöperatie Medel en de OCT wordt verder gezocht naar mogelijkheden om de bereikbaarheid op een andere manier te verbeteren.

Indicatoren:

Werkgelegenheidsontwikkeling (PWE)

Ontwikkeling aantal bedrijven (PWE)

Uitgifte van bedrijfskavels in hectare netto (Medel)

*Eventuele toe- of afname van de werkgelegenheid en het aantal (detailhandels) bedrijven wordt mede verklaard door (macro-) economische ontwikkelingen.

Aantal winkels en winkelvloeroppervlak in Tiel en Binnenstad (Locatus)

Winkelleegstand Tiel en Binnenstad (Locatus)

3. Versterken van recreatie/ toerisme in Tiel
3.1. Resultaat: regionale omzetgroei van 5% per jaar in de recreatieve sector

Activiteiten:

• Faciliteren van de ontwikkeling van een grootschalige dagrecreatieve voorziening

Resultaat:
Voor de ontwikkeling van de Streeckerij de Betuwe is een uitgebreid proces van burgerparticipatie doorlopen en is een bestemmingsplan in voorbereiding.

• Samenwerking met RBT en Uiterwaarde bij de ontwikkeling en uitvoering van beleid

Resultaat:
In 2016 heeft de gemeente ingestemd met het Ambitiedocument 2016-2020 Regio Rivierenland. Eén van de ambities die in dit document wordt benoemd is het behalen van 5% meer regionale groei per jaar in de recreatieve- en toeristische sector. Om deze ambitie te  realiseren heeft de gemeente samen met de andere regiogemeenten de uitvoering mede ondergebracht bij de uitvoeringsorganisatie Regionaal Bureau voor Toerisme (RBT). Hiervoor betalen de gemeenten in Regio Rivierenland al jaren een bijdrage per inwoner aan het RBT (€ 1,06 per inwoner). De gemeenten van Regio Rivierenland werken inmiddels twee jaar, sinds januari 2018, met het RBT Rivierenland samen op basis van 28 prestatieafspraken.

Resultaat:
Uiterwaarde beheert en onderhoudt het fietsroutenetwerk Rivierenland. In totaal beslaat het fietsroutenetwerk uit ongeveer 800 km. Een deel hiervan loopt door de gemeente Tiel. In 2019 is een nieuwe overeenkomst met Uiterwaarde gesloten het beheer en onderhoud van het regionale fietsroutenetwerk voor 10 jaar.

• Ontwikkelen en uitwerken van project gastvrije Waaldijk

Resultaat:
 Aan de noordelijke Waaloever is door Waterschap Rivierenland op diverse locaties gewerkt aan dijkversterkingsopgaven. Onderdeel van de planuitwerking van de dijkversterking zijn de zogenaamde meekoppelkansen. Deze zijn opgenomen in het masterplan 'Gastvrije Waaldijk'. hierin is aandacht gegeven aan oa. een eenduidig en veilig wegontwerp, het verhaal van de waal, lokale maatregelen en belevingspunten en een wandel-fietsbrug over het Amsterdam Rijn kanaal. In 2019 is gewerkt aan een intentie-overeenkomst met alle samenwerkende gemeenten, Waterschap en Provincie.

• Ontwikkelen van samenwerking met Tielse recreatiepartners

Resultaat:
Hieraan is een eerste aanzet gegeven door voorbereidingen te treffen voor de opening van het Tielse toeristische seizoen in 2020.

• Ondersteunen van marketingcampagne Gelderse Streken

Resultaat:
De marketingcampagne Gelderse Streken is wederom ondersteund.

3.2. Resultaat: Bekendheid van Tiel en de regio bij toeristen

• Stadspromotie en promotie binnen het internationaal Hanzeverbond

Resultaat:
Vanuit het internationale Hanzeverbond worden jaarlijks de internationale hanzedagen georganiseerd. De internationale hanzedagen worden in 2020 gehouden van 4 t/m 7 juni in Brilon (Duitsland). De Nederlandse Hanzesteden, waaronder Tiel, hebben in 2019 voorbereidingen getroffen voor de profilering van de Nederlandse Hanzesteden in Brilon.

• Uitvoeren prestatieafspraken door RBT: promotie, ondersteuning en kennisdeling aan het bedrijfsleven, campagnes en een organiseren van een netwerkevent.

Zie tekst bij Samenwerking met RBT en Uiterwaarde bij de ontwikkeling en uitvoering van beleid.

Stadspromotie
Stadspromotie nodigt iedereen uit die betrokken is bij de gemeente Tiel om samen te werken en zo de sociaaleconomische vitaliteit van Tiel te versterken. Stadspromotie daagt partijen uit de triple helix+ (onderwijs, ondernemers, overheid, koepelorganisaties, burgers) uit om mee te doen aan projecten die goed zijn voor de inwoners, werknemers, bedrijven en bezoekers van Tiel. Relevant en spraakmakend.
Op de doelgroep hoog opgeleide gezinnen (MBO+) met jonge kinderen ligt de primaire focus. Ze kunnen hier prettig wonen, interessant werk vinden en genieten van de voorziening en activiteiten, die we te bieden hebben. Daarnaast zijn vitale ouderen met bestedingskracht een belangrijke doelgroep.
Voor Tiel Fruitstad, Hanzestad en Waterstad ontwikkelen we producten, diensten en activiteiten, duiden we samenwerking en voegen we waarde toe voor de verschillende doelgroepen. Het afgelopen jaar zijn er bijeenkomsten met stakeholders geweest en is er een visie Strategie Stadspromotie opgesteld. Dit document is de basis geweest voor het Actieplan Stadspromotie Tiel.  

4. Tiel energieneutraal in 2050
4.1. Resultaat: Minder uitstoot door besparen van energie
In programma 1 staan de resultaten voor duurzaamheid beschreven. Voor programma 5 is het resultaat dat:

• samen met het OCT is ingezet op energiebesparing bij de Tielse bedrijven waarvan het succesvolle project zon op dak een mooi resultaat is;
• samen met de woningbouwcoöperaties zijn prestatieafspraken over duurzaamheid gemaakt.  

4.2 Resultaat: Meer lokale opwek van duurzame energie
zie programma 1

4.3 Resultaat: gefaseerd stoppen met aardgas
Het gefaseerd stoppen met aardgas raakt alle inwoners van Tiel. Zoals bij programma 1 is te lezen is in 2019 een start gemaakt, met een aanpak hoe Tiel aardgasvrij wordt.

5. Cultuurhistorische waarden van de stad zichtbaarder maken
5.1. Resultaat: Meer aandacht voor de cultuurhistorische waarden wat bijdraagt aan een aantrekkelijke stad (relatie met programma 3)

Activiteiten:

• Archeologische waarden opnemen en afwegen in ruimtelijke ordeningsprocessen en ruimtelijke projecten
• Inzet Tielse cultuurhistorie als bijdrage aan de Tielse identiteit
• Tielse cultuurhistorie als drager voor toerisme

5.2. Resultaat: verduurzaamde / energiezuinigere monumenten

Activiteiten:

• Kennis en informatie verstrekken over het verduurzamen en energiezuiniger maken van monumenten

¹ De functiemengingsindex (FMI) weerspiegelt de verhouding tussen banen en woningen, en varieert tussen 0 (alleen wonen) 100 (alleen werken). Bij een waarde van 50 zijn er evenveel woningen als banen.
(2) Bron: waarstaatjegemeente.nl. Leeftijdsgrens is verhoogd van 64 naar 74

Ter besluitvorming

In onderstaande tabel zijn de lasten en baten opgenomen die aan dit programma verbonden zijn.

M.i.v. 2019 is een nieuw grootboekrekeningschema opgesteld. Hierbij zijn kosten verschoven over de verschillende programma's. Om de vergelijkende cijfers aan te laten sluiten bij de begroting en rekening 2019 zijn die verschuivingen ook in de kolom 2018 verwerkt. Hierdoor stemmen de cijfers 2018 hierboven niet overeen met de vastgestelde jaarrekening 2018.

Ter informatie

Het gerealiseerd resultaat voor 2019 is opgebouwd uit de volgende taakvelden:

Verschillenverklaring begroting na wijzigingen en de rekening

In onderstaande tabel zijn de bij dit programma behorende reserves genoemd en de voorgestelde stortingen en onttrekkingen: